Улады не ведаюць, колькі папрасіць у МВФ

Беларускія ўлады пакуль не вызначыліся з сумай новага крэдыту МВФ, да якога Нацбанк і ўрад звярнуліся з адпаведнай просьбай 31 мая.

Такое меркаванне агенцтву «Інтэрфакс-Захад» выказаў шэраг апытаных чыноўнікаў, якія могуць быць блізкія да перамоваў з МВФ у выпадку іх распачацц.

«Пакуль ёсць толькі палітычнае рашэнне, сэнс якога ў пазітыўным сігнале знешніх контрагентаў Беларусі, пазіцыя якіх з нагоды далейшага супрацоўніцтва становіцца ўсё больш жорсткай», - сказаў агенцтву прадстаўнік зацікаўленага ведамства.

Ва ўрадавых колах таксама мяркуюць, што прыкладны дыяпазон сумы запазычанняў складзецца зыходзячы з патрэбаў Беларусі ў знешнім фінансаванні, з аднаго боку, і постпраграмнай адзнакі рэалізацыі структурных рэформаў, якія былі запланаваныя ў перыяд дзеяння папярэдняй праграмы, у 2009-2010 гадах.

Чыноўнікі прагназуюць, што зыходзячы з гэтай адзнакі, МВФ у прынцыпе выкажа сваё меркаванне аб магчымасці новай праграмы і, у выпадку дасягнення прынцыповай дамоўленасці аб яе рэалізацыі, будзе вызначаная сума крэдыту ў падтрымку гэтай праграмы.

Між тым, прадстаўнікі дзяржорганаў чакаюць вельмі складаных перамоваў з МВФ пра змест праграмы. Адзін з іх заявіў: «З улікам вядомай пазіцыі МВФ адносна механізмаў рэгулявання на фінансавых рынках, можна з упэўненасцю выказаць здагадку, што ад нас патрабуюць павысіць гнуткасць абменнага курсу, гэта значыць фактычна адпусціць яго і праводзіць рынкавыя біржавыя таргі для вызначэння рэальнага абменнага курсу. МВФ таксама будзе рэкамендаваць зняць нядаўна уведзеныя абмежаванні па коштаўтварэнні, чарговы раз рэзка павысіць базавыя стаўкі, і, натуральна, актывізаваць прыватызацыю, замарозіць ці нават знізіць заробкі бюджэтнікам, рэзка скараціць рэсурсную падтрымку дзяржбанкаў. У цэлым усё гэта накіравана на мінімізацыю ўнутранага попыту, што дазволіць стабілізаваць знешні аплатны баланс. Прычым яны чакаюць ад уладаў ініцыятыўных рашэнняў».

Суразмоўца таксама падкрэсліў, што «для Беларусі ключавым фактарам пры прыцягненні крэдытаў МВФ з'яўляецца магчымасць выкарыстання іх для валютных інтэрвенцый з мэтай падтрымання стабільнасці абменнага курсу».

Беларусь рэалізавала праграму МВФ stand-by са студзеня 2009 года па красавік 2010 года. Першапачаткова крэдыт пад праграму быў ухвалены ў суме $2,46 млрд (420% квоты Беларусі ў МВФ), у сярэдзіне 2009 года МВФ пагадзіўся з просьбай Менска павялічыць суму крэдыту да $3,46 млрд (587,4% квоты). У перыяд дзеяння гэтай праграмы МВФ ацэньваў патрэбу Беларусі ў знешнім фінансаванні ў суме $8-11 млрд на 2009-2010 гады.

МВФ даваў высокую адзнаку вынікам рэалізацыі гэтай праграмы, але канстатаваў, што шэраг якасных крытэраў праграмы так і не быў дасягнуты, у прыватнасці Беларусь так і не стварыла спецыялізаванае фінансавае агенцтва для фінансавання дзяржпраграм за кошт бюджэту, а не за кошт эмісійных крэдытаў Нацбанка. Таксама фактычна не было створанае ініцыяванае фондам агенцтва па прыватызацыі. Пазней МВФ са шкадаваннем канстатаваў, што пасля завяршэння праграмы ўлады залішне дачасна і маштабна сталі змякчаць макраэканамічную палітыку.

Прадстаўнікі МВФ таксама крытычна адзначалі праграму сацыяльна-эканамічнага развіцця Беларусі на 2011-2015 гады, паказваючы на ​​супярэчнасць паміж яе асноўнымі мэтамі: дасягненне прафіцыту знешняга гандлю ў 2015 годзе і захаванне высокіх тэмпаў эканамічнага росту разам з апераджальным ростам унутраных інвестыцый і прыбыткаў насельніцтва.

Па выніках праграмы Нацбанк заявіў, што яе рэалізацыя згуляла ключавую ролю ў стабілізацыі эканомікі Беларусі ў 2009 - пачатку 2010 года, дазволіла падтрымаць стабільнасць на валютным рынку, забяспечыць вялікую ўстойлівасць фінансавай сістэмы, падтрымаць упэўненасць інвестараў і хатніх гаспадарак.

Беларусь з'яўляецца ўдзельніцай МВФ з 1992 года. Да ўзгаднення праграмы stand-by на 2009-2010 гады Беларусь атрымала ад МВФ два траншы крэдыту ў межах праграмы сістэмных рэформаў у жніўні 1993 года ($98 млн) і ў лютым 1995 года ($101,7 млн) і адзін транш крэдыту stand-by у верасні 1995 года ($101,7 млн).