Нарвегія выцясняе «Газпрам» з Еўропы

Нарвегія, у адрозненне ад галоўнага канкурэнта ў Еўропе - расейскага «Газпрама», паслядоўна нарошчвае экспарт газу, максімальна скарачаючы выдаткі.

Нарвежскае Міністэрства нафты і газу прапануе значна знізіць тарыфы на транспарціроўку газу па трубаправоднай сістэме краіны пры заключэнні новых кантрактаў, паведамляе NEWSru.com.

Кіраўнік ведамства Ула Бортэн Му лічыць, што так атрымаецца стымуляваць інвестыцыі ў новыя радовішчы нарвежскага шэльфа, а такім чынам, павялічыць здабычу і экспарт.

У 2011 годзе аператар газатранспартнай сістэмы Нарвегіі Gassled выручыў за транспарціроўку газу 4,5 млрд даляраў, у сярэднім спажыўцы плацілі за прапампоўку прыкладна па 47 даляраў за тысячу кубаметраў.

Сярэднія тарыфы могуць знізіцца ў Нарвегіі амаль на 7%. Гэтая розніца дазволіць ёй праводзіць больш гнуткую коштавую палітыку на агульнаеўрапейскім газавым рынку.

Нарвегія, у адрозненне ад галоўнага канкурэнта ў Еўропе - расейскага «Газпрама», паслядоўна нарошчвае экспарт газу, максімальна скарачаючы выдаткі. Па дадзеных Eurostat, у 2012 годзе пастаўкі павялічыліся амаль на 16%, да 107,6 млрд кубаметраў. Гэта рэкордны ўзровень, блізкі да аб'ёму экспарту ў Еўропу газу, здабытага на тэрыторыі Расеі.

Экспарт «Газпрама» ў Еўропу ў 2012 годзе, наадварот, упаў да самага нізкага ўзроўню за апошнія дзесяць гадоў. Кіраўнік «Газпрама» Аляксей Мілер сказаў, што экспарт кампаніі ў далёкае замежжа (уключае Еўропу і Турцыю) складзе 138 млрд кубаметраў, што на 8% менш, чым годам раней. Турцыя спажывае каля 25 млрд кубаметраў расейскага газу, гэта значыць у Еўропу «Газпрам» паставіў прыкладна 113 млрд кубаметраў.

У выніку «Газпрам» скарачае сваю долю не толькі на расейскім рынку (у гэтым годзе яна можа ўпасці ніжэй за 50%), але і на ключавым для сябе еўрапейскім, у кірунку якога манаполія працягвае будаваць магутныя трубаправодныя сістэмы агульным коштам да 60 млрд еўра. У гэтым годзе экспарт «Газпрама» працягне зніжацца, лічаць аналітыкі агенцтва Fitch.

Неспрыяльная эканамічная сітуацыя, а таксама ціск з боку Еўракамісіі перашкодзяць кампаніі працаваць на рынку на сваіх умовах. Аднаўленне попыту чакаецца толькі ў 2014 годзе.

Нават з улікам саступак, на якія кампанія пайшла ў ходзе перамоваў з некаторымі контрагентамі, кошт на паліва «Газпрама» застаецца вышэй рынкавага, што не задавальняе спажыўцоў. Зніжкі 10-15% недастаткова, і, каб кліенты не сышлі да альтэрнатыўных пастаўшчыкоў, «Газпраму» давядзецца больш актыўна ісці ім насустрач, упэўненыя ў Fitch.

«Газпрам» можа саступіць дамінуючае становішча на галоўным для сябе рынку Еўропы - у Германіі, якая спажывае каля 80 млрд кубаметраў газу ў год. У 2011 годзе 30 млрд кубаметраў з іх паставіў «Газпрам» і 28 млрд кубаметраў прыйшлося на нарвежскі газ.

У лістапада 2012 года нарвежская Statoil і нямецкая Wintershall падпісалі дзесяцігадовы кантракт на пастаўку 45 млрд кубаметраў газу па спотавых коштах, якім аддаюць перавагу спажыўцы. Пры гэтым у партфелі Statoil ужо каля паловы кантрактаў заключана па спотавых коштах.