Ушчыльненне па-беларуску: менчукам пагражалі расправай

Чарговая гісторыя з ушчыльненнем беларускай сталіцы мае адкрыта крымінальнае адценне.

Праект пад назвай «Перапрафіляванне незавершанага будаўніцтва будынка гасцінічнага комплексу пад бізнес-цэнтр з аб'ектамі грамадскага прызначэння і ўбудаваным шматузроўневым падземным паркінгам па вул. Інтэрнацыянальнай у г. Менску» ажыццяўляла ТАА «Сулона», кіраўніком і саўладальнікам якога быў нехта Сяргей Дзямчук. Ва ўласнасці гэтага чалавека знаходзіліся таксама ТДА «Армеец» і ТДА «Перспектыва-Інвест-Буд», піша TUT.by.

Справа апошняй будаўнічай арганізацыі ў снежні мінулага, 2012 года разглядаў суд Першамайскага раёна сталіцы, у выніку чаго Дзямчук быў прызнаны вінаватым па частцы 4 артыкула 209 Крымінальнага кодэкса Беларусі «Махлярства ў асабліва буйным памеры» і асуджаны на 8 гадоў пазбаўлення волі з канфіскацыяй маёмасці. Праўда, гэтае судовае разбіральніцтва тычылася толькі будаўніцтва жылога комплексу на сталічнай вуліцы Філімонава: як было ўстаноўлена ў судзе, Дзямчук завалодаў сродкамі дольшчыкаў у памеры амаль 20 мільярдаў рублёў, а працы так і не прасунуліся далей катлавана і паль.

Аналагічная сітуацыя назіраецца і на Гарадскім Вале. Там знаходзіцца закінутая будоўля, якая толькі трохі выйшла са стадыі нулявога цыклу. Рабочых на аб'екце няма, усё грунтоўна засыпана снегам, а ўжо пабудаваныя канструкцыі нікім не ахоўваюцца.

- Гэтая будоўля стала для нас сапраўдным кашмарам, - распавядае адна з жыхарак дома на вуліцы Гарадскі Вал, 10, які папрасіла не называць ў артыкуле свайго імя. - У нас раней быў цудоўны двор з дзіцячай пляцоўкай, а цяпер усё абгароджана плотам. Тут вельмі цесна: няма дзе ні машыну паставіць, ні нават прайсці. Праўда, ужо шмат гадоў ніякія работы тут не вядуцца, усё знаходзіцца ў закінутым стане. І дзякуй Богу, таму што займаліся будоўляй нейкія бандыты: калі яны пачалі дэмантаваць велізарнае савецкае бомбасховішча, якое знаходзіцца пад нашым дваром і домам, у нас сталі лопацца вокны, трэскацца сцены... Мы, натуральна, пачалі пісаць скаргі ў адпаведныя структуры. І тады бандыты пайшлі па кватэрах: сказалі, што з тымі, хто будзе скардзіцца, расправяцца па-свойму. Дарэчы, маёй суседцы, якая пісала скаргаў больш за іншых, хтосьці ў гэты ж перыяд падпаліў уваходныя дзверы. Потым будоўля спынілася гэтак жа нечакана, як і пачалася. Я чула толькі, што ўсіх гэтых бандытаў пасадзілі. Але нас больш не турбуюць - і то добра...

Дзеля справядлівасці варта сказаць, што даўгабуд на гэтым месцы сыходзіць сваімі каранямі яшчэ ў савецкае мінулае: прыкладна ў сярэдзіне 80-х гадоў мінулага стагоддзя на вуліцы Інтэрнацыянальнай вырашылі ўзвесці гасцініцу. Для гэтай мэты быў нават знесена гістарычны будынак XVIII стагоддзя ў двары (яго цагліны па гэты дзень спраўна служаць мясцовым жыхарам на іх дачах - некаторыя склалі са старажытнага будматэрыялу печкі). Скончыць працы да развалу СССР так і не паспелі, а потым фінансаваць іх стала няма каму. Таму калі да гарадскіх уладаў звярнуліся інвестары, якія прапанавалі перапрафіляваць недабудаваны аб'ект у бізнес-цэнтр, пабудаваўшы тут яшчэ адзін офісны будынак і падземны паркінг, чыноўнікі былі толькі рады. На жаль, як стала ясна пасля, забудоўшчыку неабходна было толькі сабраць грошы з дольшчыкаў, якія ўсцешыліся на зручныя офісы ў бізнес-цэнтры «Верхні горад», а даводзіць працы да канца, падобна, ніхто і не збіраўся. Горад у выніку афёры атрымаў толькі яшчэ адзін галаўны боль.

Спробы датэлефанавацца па нумарах ТАА «Сулона», паказаных на пашпарце аб'екта, які даўно не абнаўляўся, так ні да чаго і не прывялі: усе яны апынуліся адключанымі ад тэлефоннай лініі. Высветліць хоць нейкія падрабязнасці карэспандэнту TUT.BY атрымалася толькі ў аднаго з дольшчыкаў аб'екта-даўгабуду. Мужчына, які планаваў абзавесціся тут офісам, таксама захацеў застацца ананімным.

- Я пагадзіўся на ўдзел у дадзеным праекце толькі таму, што дазвол на яго будаўніцтва быў падпісаны на самым высокім узроўні, - прызнаўся ашуканы дольнік. - Дзямчук тады казаў мне: «Ты ж разумееш, што калі я парушу тэрміны, мне проста адкруцяць галаву». Мабыць, гэтак жа бізнэсмэн пераконваў і астатніх суінвестараў. У выніку дольшчыкамі, як запісана ў акце праверкі КРУ Міністэрства фінансаў Беларусі ад 1 лютага 2009 года, было ўнесена 36 мільярдаў 358,4 мільёна рублёў. Паводле тагачаснага курсу гэта складала 16,8 мільёнаў даляраў.

Тэрміны здачы аб'екта неаднаразова пераносіліся, будаўнічыя работы неўзабаве былі спыненыя, і дольшчыкі бізнес-цэнтра «Верхні горад», натуральна, пачалі скардзіцца ў кампетэнтныя органы. У верасні 2012 года яны атрымалі з Генеральнай пракуратуры апавяшчэнне аб тым, што ў дачыненні да Дзямчука ўзбуджаная крымінальная справа. Прыкладна ў гэты ж час ён быў затрыманы, праўда, зусім з іншай нагоды, а ў снежні, як мы адзначылі вышэй, суд прызнаў яго вінаватым у падмане дольшчыкаў жылога комплексу на вуліцы Філімонава. Што ж тычыцца суінвестараў бізнес-цэнтра на Інтэрнацыянальнай, то, на іх думку, з сабраных сродкаў «Сулона» выдаткавала на будаўніцтва не больш за 11 мільярдаў. У самым ТАА, праўда, кажуць пра 19 мільярдаў рублёў, але аргументавана даказаць гэта не ўяўляецца магчымым: дакументы бухгалтарскага ўліку прадпрыемства за 2004 год не захаваліся. Па версіі работнікаў «Сулоны» - з-за няўдалага абнаўлення праграмнага забеспячэння для бухуліку.

Ужо высветлена, што, замест таго, каб укладваць атрыманыя ад дольшчыкаў грошы ў будаўніцтва, ТАА «Сулона» выдавала з іх пазыкі... іншым кампаніям, якія належаць Сяргею Дзямчуку. Па зразумелых прычынах, вярнуць гэтыя сродкі цяпер «трохі» цяжка.

Што ж цяпер будзе з закінутым даўгабудам у самым цэнтры сталіцы? Як атрымалася высветліць, у красавіку 2012 года на самым высокім узроўні было прынятае беспрэцэдэнтнае для Беларусі рашэнне: перадаць аб'ект самім дольшчыкам. Для гэтага яны ўжо стварылі ўласнае грамадскае аб'яднанне і заснавалі ПУП «Верхні горад-2». Плануецца, што долі ў статутным капітале ТАА «Сулона» будуць выкупленыя, а будоўля - завершаная. Зразумела, укласці ў яе грошай дольшчыкам давядзецца значна больш, чым меркавалася першапачаткова.

Пакуль жа юрысты працуюць над дакументамі, а ў цэнтры беларускай сталіцы «красуецца» закінуты даўгабуд. Ці атрымаецца ў дольшчыкаў, якія ўзялі справу ва ўласныя рукі, давесці яе да ладу, пакажа толькі час.