Наталля Радзіна: Лукашысты прабрахаліся

Санкцыі нішчаць эканоміку рэжыму.

Галоўная рэдактарка сайта Charter97.org Наталля Радзіна стала госцяй YouTube-канала літоўскага Delfi.

На выходных з Беларусі ў Латвію заляцеў расейскі «шахед». Галоўная рэдактарка сайта Charter97.org прапануе два адказы на вайсковую пагрозу з беларускай тэрыторыі:

- Неабходная рэакцыя, бо тут гаворка ідзе пра Артыкул 5-ы Статута NАТО. Павінен быць адказ, магчыма - вайсковага характару. Як мінімум — улады Беларусі павінны быць папярэджаныя, што калі ракеты і дроны будуць далей залятаць на тэрыторыю краін, суседніх з Беларуссю, будзе жорсткая рэакцыя.

Па-другое, трэба ўзмацняць санкцыі. Мы бачым, што рэжым актыўна лабіюе зняцце абмежаванняў, уведзеных на калійныя ўгнаенні. Тут ні ў якім разе нельга ісці насустрач рэжыму Лукашэнкі. Санкцыі трэба толькі ўзмацняць. Каб наставіць беларускі рэжым, я прапаную ўвесці забарону на транзіт тавараў з тэрыторыі Беларусі. Гэтая мера дапаможа вызваліць беларускіх зняволеных і знізіць узровень вайсковых пагроз, якія зыходзяць з Беларусі.

Наталля Радзіна адзначыла, што санкцыі супраць беларускага рэжыму ўведзеныя за пасадку самалёта Ryanair і суўдзел у вайне супраць Украіны. Захад ніяк не пакараў Лукашэнку за палітвязняў:

- Каб рэжым адпусціў не 30 чалавек, а ўсіх палітычных зняволеных, санкцыі трэба прывязаць да іх вызвалення. Гэта ж лагічна. Ведаю, што гэтую ідэю падтрымліваюць многія прадстаўнікі беларускай апазіцыі.

Рэжым вельмі баіцца санкцый на транзіт, бо Беларусь - транзітная краіна. Больш за тое, не толькі беларускія тавары не змогуць ісці ў Еўропу, а грузы з Расеі і Кітая, што вельмі важна. Кітайскія і расейскія ўлады могуць параіць Лукашэнку вызваліць палітвязняў, бо ім патрэбны гэты калідор у Еўропу.

Чаму ЕЗ не ўводзіць новыя санкцыі супраць беларускага рэжыму? Галоўная рэдактарка сайта Charter97.org назвала прычыну:

- Я б звязвала гэта з тым, што старшыня ў Еўразвязе - Вугоршчына. Думаю, што гэтая паўза будзе доўжыцца да канца года. Але ў пачатку 2025-га можна будзе аднавіць размову аб увядзенні новых санкцый супраць рэжыму. Тым больш, што на люты Лукашэнка запланаваў свае перавыбары. Зразумела, што гэта выбарамі назваць немагчыма, будуць татальныя фальсіфікацыі, фарс і прафанацыя. Гэта найлепшы час для жорсткіх умоў, каб Лукашэнка вызваліў палітычных зняволеных.

Прывяду прыклад Польшчы. Яна пачала дбайныя праверкі грузаў на мяжы з Беларуссю ў чыгуначным пункце пропуску ў Малашэвічах. Тыя ж самыя кітайскія грузы пачалі са спазненнем прыбываць у Еўропу. Таксама сталі правяраць грузы ў іншых пунктах - на аўтамабільным памежным пераходзе ў Казловічах. Ізноў жа, гэтая дбайная праверка дапаможа выявіць тыя тавары, якія кантрабандай ідуць у Еўразвяз. Не сакрэт, што шмат якія беларускія грузы ідуць у Еўропу з падробленымі дакументамі. Той жа калій, цэмент, драўніна, азотныя ўгнаенні - яны ідуць у ЕЗ з дакументамі, што яны нібыта з Казахстана, Узбекістана, Туркменістана, Таджыкістана, Турцыі, нават з кітайскімі дакументамі. Той жа калій ідзе пад выглядам расейскага. Паступае на прадпрыемства "Бранск Аграхім", яго там гранулююць, затым ён праз тэрыторыю Беларусі ідзе ў Еўразвяз пад выглядам расейскага. Запаволенне транзіту і праверка грузаў - гэта ўжо будзе мера.

Наталля Радзіна расказала пра паказальны момант, калі самі лукашысты прабрахаліся пра магутнае ўздзеянне санкцый на беларускую эканоміку:

- Жыццё чалавека неацэннае. З гэтай прычыны мы мусім дамагацца вызвалення ўсіх палітвязняў. У тым ліку - лідараў апазіцыі. Я не згодная з тым, што мы даможамся вызвалення часткі вязняў сумлення, а большая частка, у тым ліку — тыя, якія невядомыя, застануцца ў турмах. Ці такія фігуры, як Мікола Статкевіч. Гэта рэальны лідар беларускай апазіцыі, які 30 гадоў знаходзіцца ў апазіцыі да рэжыму Лукашэнкі, з іх блізу 13 гадоў ён правёў у зняволенні. Гэта асабісты вораг дыктатара. Думаю, што ён вельмі не жадае яго вызваляць, ці ж хоча вызваліць апошнім. Мы павінны дамагацца вызвалення Мікалая Статкевіча? Безумоўна, павінны.

Нядаўна праўладны дзеяч Юры Васкрасенскі ў інтэрв'ю дзяржаўным медыя прабрахаўся і сказаў праўду. Рэжым сёння рэальна пакутуе праз уведзеныя санкцыі. Бо ён сказаў, што "калі мы не вызвалім беларускіх палітвязняў, то неўзабаве ўладам не будзе чым плаціць пенсіі". Я звярнула ўвагу на гэтае выказванне. Гэта азначае, што санкцыі б'юць па рэжыме. Не слухайце тых, хто кажа, што "санкцыі масава абыходзяцца", "не дзейнічаюць", "давайце мы іх скасуе". Не. Па-першае, нельга касаваць санкцыі, якія ўведзены за іншыя злачынствы. Як можна скасаваць санкцыі на калій, калі Лукашэнка не выйшаў з вайны. Каб вызваліць палітвязняў, трэба ўвесці новыя санкцыі. Пад гэтымі новымі санкцыямі я маю на ўвазе забарону на транзіт. Размовы пра вызваленне палітвязняў, вядома, трэба весці. Але гэта павінны быць дакладныя і ясныя ўмовы - вызваленне ўсіх вязняў сумлення і спыненне тэрору ўнутры краіны. Што мы бачым сёння? Вызваляюць 30 чалавек, саджаюць 150. Бо шмат людзей асуджаюць паўторна. Чалавек удзельнічаў у двух маршах - адсядзеў два гады. Потым яго ўбачылі на фатаграфіі на яшчэ адной акцыі пратэсту - яго зноў саджаюць у турму.

Беларуская журналістка мяркуюць, што лёс рэжыму Лукашэнкі прадвызначаны:

- Не мае ніякага значэння, перапрызначыць ён сябе ці не. У кожным разе ў Лукашэнкі няма гэтых пяці гадоў, якія ён сабе адмярае. Я перакананая, што рэжым абрынецца раней. Пачаўшы вайну супраць Украіны, Лукашэнка і Пуцін учынілі самагубны крок. Яны запусцілі праграму самаразбурэння. Мы бачым, што два дыктатары пакутуюць ад санкцый, што б яны не казалі. Пуцін і Лукашэнка спрабуюць ваяваць з усім светам, і яны саступаюць.

Хто стаіць за нападамі на цэнтры беларускай дыяспары ў Літве? Наталля Радзіна ўпэўнена, што гэта справа рук лукашэнкаўскіх спецслужбаў, бо беларусам і літоўцам няма чаго дзяліць, а ў будучыню Беларусі — у ЕЗ і NАТО:

- Я вельмі спадзяюся, што гэта не літоўскія грамадзяне. Беларусы, якія вымушаны былі ўцякаць ў Літву, не нясуць ніякай пагрозы. Ні нацыянальнай бяспецы, ні жыхарам Літвы. Я б заклікала літоўцаў зразумець нас, бо людзі ўцяклі з турмы, былі вымушаныя кідаць усё, забіраючы толькі дзяцей. Яны вельмі ўдзячны вам, што знайшлі тут прытулак і магчымасць жыць і працаваць.

Тое, што адбываецца, вельмі падобна да правакацыі з боку беларускіх спецслужбаў. Яны хочуць стварыць напружаную атмасферу - спрэчкі на нацыянальнай глебе, каб паміж беларусамі і літоўцамі ўскладніліся стасункі. Мэта толькі такая. Я, эмігрантка з 2011 года, не адчуваю ні ў Польшчы, ні ў Літве варожага стаўлення. Думаю, што разважныя беларусы разумеюць, што гэта адзінкавыя выпадкі, а за імі стаяць правакатары з КДБ, а не рэальныя літоўцы.

У канцы інтэрв'ю Наталля Радзіна звярнулася да літоўцаў:

- Мы - суседзі, у нас агульнае гістарычнае мінулае, нам дзяліць няма чаго. У будучыні і Беларусь стане свабоднай і дэмакратычнай краінай, а вам не давядзецца прымаць нас як уцекачоў. Мы зможам супрацоўнічаць і сябраваць. І разам з вамі будзем у ЕЗ і NАТО. Думаю, што Беларусь павінна ісці менавіта гэтым шляхам.

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас charter97@gmail.com