The Economist: Расейскі рубель можа апынуцца на дне

Вайсковыя выдаткі з'ядаюць бюджэт Расеі.

Міністр замежных спраў Фінляндыі Эліна Валтанен у сваім артыкуле для The Economist (пераклад - сайт Charter97.org) заклікала да зніжэння коштаў нафты і ўзмацнення жорсткасці захадаў супраць расейскага ценявога флоту:

- Гэтым флотам кіруюць аўтакраты. Яны маюць спадзевы на нестабільную вайсковую эканоміку, якая ўжо пачала трашчаць па швах. Дэмакратычным краінам трэба скарыстаць гэты момант і ўзмацніць эканамічны ціск. Цяпер ініцыятыва за намі.

Санкцыі сапраўды эфектыўныя, нягледзячы на заявы Пуціна і меркаванне некаторых людзей. Нават калі санкцыі не прадухіляюць паступленне пэўных тавараў і тэхналогій, вываз нафты і газу з Расеі, яны, безумоўна, ускладняюць лагістыку. Гэта павялічвае выдаткі.

Спажывецкія кошты ў Расеі працягваюць расці, піша міністр Валтанен:

- Яны павялічыліся больш чым на траціну з канца 2021 года. Гэта звязанае з ростам выдаткаў на імпарт і недахопам рабочай сілы ў краіне, што прыводзіць да значнай інфляцыі намінальнага заробку.

На фоне нізкай нараджальнасці, высокай смяротнасці і эміграцыі расейцаў, незадаволеных Пуціным ці ахвотных палепшыць сваё жыццё за мяжой, насельніцтва Расеі скарачаецца, старэе і губляе самых прафесійных адмыслоўцаў. Бессэнсоўная вайна ва Украіне толькі пагаршае становішча.

Цэнтральны банк павысіў ключавую адсоткавую стаўку да 21%, спрабуючы стрымаць інфляцыю і зменшыць выцек капіталу. Двухзначныя адсоткавыя стаўкі павялічваюць выдаткі дзяржаўнага сектара на абслугоўванне пазыкі, падахвочваюць кампаніі інвеставаць ліквідныя сродкі ў дэпазіты, што зніжае іх прыбытак. Прыбытковасць карпаратыўных аблігацый з комплексным банкаўскім страхаваннем узрасла да ўзроўняў, якія сведчаць аб магчымым росце колькасці банкруцтваў.

У 2024 годзе ВУП Расеі вырас прыкладна на 3,5%. Гэтыя адносна высокія паказчыкі былі амаль цалкам забяспечаныя сектарамі, звязанымі з вайной. Большасць аналітыкаў прагназуюць амаль нулявы рост у 2025 годзе, бо ў Расеі вычэрпваюцца працоўныя і іншыя рэсурсы. Нягледзячы на ўсё гэта, Расея можа падтрымліваць існы ўзровень вайсковай вытворчасці, нават калі гэта азначае скарачэнне ўсяго астатняга.

На думку міністра замежных спраў Фінляндыі, вайсковыя выдаткі з'ядаюць бюджэт Расеі:

- Ім даводзіцца фінансаваць дэфіцыт за кошт крэдытаў. Не маючы амаль ніякага доступу да міжнароднага рынку капіталу, Расея пазычае сродкі на ўнутраным рынку. Новая пазыка паглынаецца айчыннымі банкамі, якія размяшчаюць дзяржаўныя аблігацыі ў Цэнтральным банку за гатоўку. Фактычна, Цэнтральны банк друкуе грошы, каб фінансаваць дзяржаўныя выдаткі на вайну.

Рубель значна аслабеў, і ён бы апынуўся на самым дне, калі б не падтрымка з боку Цэнтральнага банка праз экстранныя куплі і механізмы кантролю капіталу. Цэнтральны банк не можа выкарыстоўваць большасць сваіх міжнародных рэзерваў для падтрымкі валюты, бо прыкладна палова рэзерваў замарожаная за мяжой, а большая частка пакінутых сродкаў прадстаўленая золатам, якое, знаходзячыся ў Расеі, не такое ліквіднае для міжнародных транзакцый, як калі б яно знаходзілася ў Лондане або Нью-Ёрку. За апошнія паўгода рубель патаннеў больш як на 20% да кітайскага юаня, што прывяло да росту выдаткаў на імпарт.

Час працуе супраць Расеі, улічваючы такія змрочныя перспектывы, мяркуе міністр замежных спраў Фінляндыі:

- Дагэтуль Пуцін аддаваў прыярытэт вайне супраць Украіны, а не дабрабыту ўласнага народа. Каб дасягнуць справядлівага і трывалага міру ва Украіне, ён павінен зразумець, што кошт яго незаконнай кампаніі становіцца занадта высокім нават для яго.

Для таго, каб пакласці гэтаму канец, неабходна павялічыць эканамічны ціск на Расею і абмежаваць шляхі абыходу санкцыі, у тым ліку выкарыстанне ценявога флоту. Расея звяртаецца да выкарыстання старых незастрахаваных танкераў для ўтоенай перавозкі расейскай нафты па ўсім свеце, што парушае столь коштаў нафты і нафтапрадуктаў, устаноўленых ЕЗ і G7.

Нядаўна падводныя кабелі ў Балтыйскім моры былі пашкоджаныя, што адбілася на некалькіх прыбярэжных краінах. Пасля гэтага выпадку Фінляндыя затрымала нафтавы танкер, звязаны з Расеяй. Судна, відаць, з'яўляецца часткай ценявога флоту Расеі і падазраецца ў наўмысным пашкоджанні падводнай інфраструктуры.

Цяпер распрацоўваецца некалькі захадаў па абмежаванні выкарыстання небяспечнага флоту, піша Эліна Валтанен:

- У снежні 12 еўрапейскіх краін, уключаючы маю, абвясцілі, што іх марскія ўлады пачнуць патрабаваць довады страхоўкі ў падазроных ценявых суднаў пры праходжанні праз Ла-Манш, Дацкія пратокі Вялікага Бельта, пратоку паміж Даніяй і Швэцыяй і Фінскую затоку. Судны, якія не адпавядаюць патрабаванням, трапяць пад санкцыі, якія, у выпадку з ЕЗ, уключаюць забарону на заход у парты і выкарыстанне марскіх паслуг ЕЗ.

Па ўсёй Еўропе працэс адмовы ад расейскай энэргетыкі актыўна працягваецца, сцвярджае палітык:

- Неабходна дадаткова абмежаваць наўпроставы і ўскосны імпарт газу і нафты. Столь коштаў нафты, якая зараз складае 60 даляраў за барэль, неабходна знізіць, а захады па яе захаванні - узмацніць, супрацоўнічаючы з міжнароднымі партнёрамі.

Паралельна з узмацненнем эканамічнага ціску на Расею Еўропа, ЗША і партнёры павінны працягваць падтрымліваць Украіну ў ваенных і эканамічных дачыненнях, перакананая міністр замежных спраў Фінляндыі:

- Паколькі абраны прэзідэнт ЗША Дональд Трамп рыхтуецца ўступіць на пасаду ў другі раз, еўрапейцы павінны быць гатовыя ўзяць на сябе вялікую адказнасць за сваю бяспеку і зрабіць неабходныя фінансавыя інвестыцыі.

За прэзідэнтам Джо Байдэнам Амерыка была рашучым прыхільнікам барацьбы Украіны за незалежнасць і дэмакратыю, пра што сведчыць нядаўняе абвяшчэнне Байдэнам аб выдзяленні дадатковай дапамогі ў галіне бяспекі ў суме 2,5 мільярда даляраў. Раннія прыкметы з боку новай амерыканскай адміністрацыі абнадзейваюць. Хаця абраны прэзідэнт Дональд Трамп і яго каманда зусім ясна далі зразумець, што яны чакаюць, што еўрапейцы зробяць больш для бяспекі кантынента, я не чакаю, што Амерыка адмовіцца ад дапамогі Украіне ці Еўропе агулам. Такі крок аслабіць глабальны ўплыў Амерыкі і падарве яе здольнасць стратэгічна канкураваць з Кітаем і іншымі краінамі.

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас charter97@gmail.com