Reuters: У расейскай эканоміцы надышоў «ідэальны шторм»

Пяць галоўных прыкметаў.

Расейская эканоміка змагла вытрымаць тры гады вайны ва Украіне і заходнія санкцыі, але чацвёрты год прынясе сапраўды суровыя выпрабаванні. Эканамісты называюць прагноз на 2025 год «ідэальным штормам», дзе адразу некалькі негатыўных фактараў дзейнічаюць адначасова, піша агенцтва Reuters (пераклад - сайт Charter97.org).

«Пасля некалькіх гадоў вельмі моцнай дынамікі эканоміка ў 2025 можа расчараваць», – адзначыў Дзмітрый Палявой з АТ «Астра кіравання актывамі».

Эканамічныя цяжкасці падштурхоўваюць Пуціна да перамоў з прэзідэнтам ЗША Дональдам Трампам аб заканчэнні вайны ва Украіне. 21 студзеня Трамп заявіў, што Пуцін «знішчае Расею», і звярнуў увагу на высокі ўзровень інфляцыі ў краіне.

«Расея зацікаўленая ў дасягненні дыпламатычнага шрэгулявання канфлікту ва Украіне, зыходзячы з эканамічных меркаванняў», - заявіў былы намеснік старшыні Цэнтрабанка Алег В'югін.

Reuters прыводзіць пяць ключавых выклікаў для расейскай эканомікі ў 2025 годзе:

Інфляцыя

Гадавая інфляцыя ў Расеі дасягнула 9,5% у 2024 годзе, што абумоўлена высокімі вайсковымі выдаткамі і выдаткамі на нацыянальную бяспеку, якія, як чакаецца, складуць 41% ад агульных выдаткаў дзяржаўнага бюджэту ў 2025 годзе, дзяржаўнымі субсідыямі па крэдытах і імклівым ростам заробкаў на фоне недахопу працоўнай сілы.

За апошнія 15 гадоў інфляцыя была вышэйшай толькі ў 2022 годзе, у першы год уварвання Расеі, а таксама падчас эканамічнага крызісу 2014-2015 гадах, які быў справакаваны захопам Крыма.

Інфляцыя займае першае месца сярод эканамічных праблем у апытаннях грамадскай думкі, пры гэтым кошты асноўных прадуктаў, такіх як масла, яйкі і агародніна, летась паказалі двухзначны рост.

Гэта ўплывае на даходы найбольш уразлівых груп, пры гэтым рэальныя пенсіі ўпалі на 0,7% са студзеня да лістапада 2024 года. Цэнтральны банк змагаецца з інфляцыяй шляхам падвышэння адсоткавых ставак, піша Reuters.

Пуцін заявіў, што адсоткавая стаўка не павінна быць адзіным інструментам барацьбы з інфляцыяй, і заклікаў урад забяспечыць стабільную прапанову тавараў і паслуг для стрымлівання росту коштаў.

Высокія адсоткавыя стаўкі

У кастрычніку Цэнтральны банк Расейскай Федэрацыі падняў адсоткавыя стаўкі да 21%, што стала самым высокім узроўнем з першых гадоў праўлення Пуціна, калі краіна сутыкалася з эканамічным хаосам пасля распаду СССР.

Крытыкі мяркуюць, што высокія стаўкі шкодзяць невайсковым сектарам эканомікі, у той час як абаронны сектар, які моцна субсідуецца, застаецца некранутым. Вядучыя бізнэсоўцы сцвярджаюць, што ў большасці галін інвестыцыі замарожаныя.

Высокія стаўкі павышаюць імавернасць банкруцтваў, асабліва ў такіх уразлівых сектарах, як нерухомасць, дзе ўздзеянне на рынак надалі захады па абмежаванні крэдытавання, у тым ліку касаванне дзяржаўных субсідый на іпатэку.

Значнае зніжэнне ўзроўню эканамічнага росту

Урад Расеі чакае, што ў 2025 годзе эканамічны рост замарудзіцца да 2,5% з амаль 4% у 2024 годзе праз захады па астуджэнню перагрэтай эканомікі, у той час як Міжнародны валютны фонд (МВФ) прагназуе рост на ўзроўні 1,4% сёлета.

Паводле ацэнак праўрадавага Цэнтра макраэканамічнага аналізу і кароткатэрміновага прагназавання (ЦМАКП), значная частка прамысловых сектараў, якія не належыць да абароннай галіны, дэманструе стагнацыю з 2023 года. Гэта стварае рызыку ўзнікнення высокай інфляцыі і эканамічнай стагнацыі адначасова.

Сітуацыя ўскладняецца вострым дэфіцытам працоўнай сілы, выкліканым тым, што сотні тысяч расейскіх мужчын альбо сыходзяць у войска, альбо пакідаюць краіну, што становіцца значнай перашкодай для эканамічнага росту.

Эканамісты папярэджваюць, што фінансаванне абаронных сектараў, якое працягваецца, пры цяперашніх тэмпах вядзе да эканамічных дысбалансаў і можа прывесці да рэцэсіі і банкруцтваў.

Дэфіцыт бюджэту

У 2024 годзе дэфіцыт бюджэту Расеі склаў 1,7% ад ВУП, у той час як Фонд нацыянальнага дабрабыту, галоўная крыніца фінансавання дэфіцыту, быў вычарпаны на дзве траціны за тры гады вайны.

Для скарачэння дэфіцыту да 0,5% ВУП у 2025 годзе ўрад павялічыў падаткі, аднак яго даходы могуць знізіцца праз увядзегнне ЗША дадатковых санкцый, накіраваных на расейскі нафтагазавы сектар.

Некаторыя эканамісты мяркуюць, што ва ўрада не будзе іншага выбару, акрамя як падняць падаткі яшчэ больш, калі вайсковыя выдаткі застануцца на ранейшым узроўні.

Падзенне курса рубля

Курс рубля ў пачатку студзеня дасягнуў самага нізкага ўзроўню з сакавіка 2022 года. Гэта адбылося пасля некалькіх месяцаў ваганняў, выкліканых заходнімі санкцыямі. Санкцыі абмежавалі міжнародныя аперацыі Расеі і ўскладнілі паступленне замежнай валюты.

Нягледзячы на тое, што паслабленне рубля садзейнічае скарачэнню дэфіцыту бюджэту, у сярэднетэрміновай перспектыве гэта прывядзе да росту інфляцыі, павялічыўшы кошт імпартных тавараў. Санкцыі змянілі расейскі валютны рынак: кітайскі юань стаў вядучай замежнай валютай, а гандаль далярамі і еўрамі перамясціўся на пазабіржавы рынак.

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас charter97@gmail.com