Не зразумей хто ў «алкагалічцы»

Слухайце свае «Валёнкі» ў Драздах.

Паводле афіцыйных звестак, сёлета ў Беларусі 56 тысяч выпускнікоў. Трое з гэтых 56 тысяч - дзеці маіх сяброў. І калі іх пагналі ў «Менск-арэну» на апошні званок (так, гэта зусім не было ўсенароднае выпускное свята, гэта была абязалаўка ў звычайным адміністрацыйна-загадным стылі), яны палічылі сваім абавязкам стаць стрынгерам незалежных медыяў і пачалі пасылаць мне кароткія відэа з таго вялікага «свята».

Праз паўгадзіны я ўзмалілася: хлопцы, ну калі ласка, не трэба больш, я гэтага не вытрымаю! А я ж чалавек дасведчаны і загартаваны: напрыклад, ведаю, як выглядаюць фестываль ваенрукоў Партызанскага раёна Менска і сустрэча старшакласнікаў з дэпутатам Клішэвічам, які расказвае дзецям пра «фашысцкую тарашкевіцу» пад плакатам «Дыялогавая пляцоўка». Я ведаю, як выглядае запаўненне залы школьнікамі на ўрачыстае пасяджэнне, прысвечанае вываду савецкіх войск з Афганістана, калі дзеці сапраўды гуляюць у мабільныя гульні, а на сцэне Балаба гарлапаніць «расейцы не здаюцца!» пасля песні нявесткі Лукашэнкі «Што ты зрабіў для радзімы?». Ведаю, чым пужаюць і куды клічуць разнастайныя сілавікі, якія бадзяюцца па беларускіх школах у той самы час, калі яны, па ідэі, павінны змагацца са злачыннасцю.

Гэта значыць, у прынцыпе мяне здзівіць цяжка. Але гэтае «свята» для выпускнікоў, куды іх адпраўлялі ў загадным парадку, па ступені трызнення абышоў нават раённы фестываль ваенрукоў. У чырвона-зялёных дэкарацыях спяваюць і скачуць нейкія людзі, прычым то гімн, то патэтычную песню пра вайну, то з пабудовай чалавечай піраміды пад вясёленькае «Ёй, Беларусь! Ёй, Беларусь!». Потым праводзяць «пераклічку раёнаў»: «Савецкі раён тут? А гучней? Не чую вас! Яшчэ гучней можаце пашумець? А Партызанскі раён прыйшоў на апошні званок? Малайцы, дзяўчаты! Ну і хлопцы таксама малайцы!»

І, нарэшце, на сцэне з'яўляецца не зразумей хто ў майцы-«алкагалічцы». Гэты не зразумей хто павінен стаць сенсацыяй свята. Ён, сапраўды адпрацоўваючы ганарар, тузае ўсімі канечнасцямі і шыпіць у мікрафон: «Убывае дым з-пад цыгарэт, і ты не заўважыш. Паляціць за хвіліну пачак да нашай сустрэчы».

«Гэта хто?» - пішу прысутным у зале знаёмым выпускнікам. «Гэта Алег Маямі, - адказваюць яны. - Нешта тыпу Бузавай, толькі яшчэ тупейшы». Свята пераходзіць у фінальную фазу. Катарсіс. Адлятае пачак цыгарэт, і пачынаецца дарослае жыццё. Дзякуй дзеду.

Ведаеце, а гэтыя «маямі» куды горшыя за фестывалі ваенрукоў і сустрэчы з дэпутатам Клішэвічам. Прышчэпку ад прапаганды сучасныя падлеткі ўжо атрымалі – цягам усіх школьных гадоў, асабліва апошніх, яны бачылі, што адбываецца са школай і школьнымі праграмамі, як знікаюць нядобранадзейныя настаўнікі, як адміністрацыя пачынае хадзіць строем, спрабуючы паставіць у строй і ўсіх астатніх. Дзяцей не проймеш ні апавяданнямі пра «фашысцкую тарашкевіцу», ні страшныя гісторыі пра змагароў-змоўшчыкаў. Прапаганда адлятае ад іх, не знаходзячы ніводнай шчыліны, каб укараніцца ў свядомасць і ўтульна там уладкавацца. І тады, магчыма, ідэолагі пастанаўляюць: ну добра, калі мы не можам зрабіць з гэтага страчанага пакалення надзейных салдат рэжыму, давайце ім хаця б густ сапсуём. Хай Бузаву з Маямі слухаюць: людзі, прывучаныя весяліцца і скакаць пад такое, вельмі нават спатрэбяцца для дзяржаўных мэт. Іх можна заганяць пад розныя сцягі і лозунгі - галоўнае, каб не зразумей хто ў майцы-«алкагалічцы» нешта шыпеў у мікрафон, паторгваючы канечнасцямі. А з тымі, хто слухае рок, кашы не зварыш, і ў светлую будучыню яны на павадку не пойдуць. Так што будзем труціць дзяцей дурным густам, як дустам. Потым, глядзіш, прывыкнуць, у БРСМ уступяць, да парадку прывыкнуць.

Мне вось толькі цікава: а самі яны, насельнікі гета ў Драздах, каго клічуць спяваць на свае закрытыя карпаратыўчыкі? У іх жа грошай - хоць Стынга запрашай, хоць Макартні, хоць Бостанскі сімфанічны аркестр, хоць усіх разам з Мадонай на разагрэве. А ўсё адно ж збіраюцца - і слухаюць «Валёнкі».

Ірына Халіп, спецыяльна для Charter97.org

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас charter97@gmail.com