Як шыфруюцца беларускія выпускнікі, якія хочуць вучыцца за мяжой

Польшча ў прыярытэце ў многіх.

Міністэрства адукацыі РБ спрабуе спыніць адток моладзі за мяжу. Кіраўнік ведамства Андрэй Іванец мяркуе, што для гэтага школьнікам і бацькам трэба распавядаць «аб дасягненнях нашай сістэмы адукацыі». Але толькі размовамі справа не абмяжоўваецца.

Хто і чаму выбірае замежныя ВНУ, а хто беларускія? «Нямецкая хваля» паразмаўляла з роднымі выпускнікоў і рэпетытарам з Беларусі.

«Бацькі думаюць, што вучоба за мяжой каштуе неймаверных грошай»

Беларуска Ганна некалькі гадоў жыве ў адной з еўрапейскіх краін. Яна планавала, што яе малодшы брат, які заканчвае школу ў гэтым годзе, прыедзе да яе і будзе вучыцца і працаваць у ЕЗ. Але і бацькі, і сам юнак аддалі перавагу навучанню ў адной з беларускіх тэхнічных ВНУ. «Бацькі думаюць, што вучоба за мяжой каштуе неймаверных грошай», - распавядае Ганна.

Сама яна з гэтыя не згодна. На думку суразмоўніцы, у Еўропе шмат магчымасцяў для атрымання адукацыі, ёсць розныя гранты і праграмы, акрамя таго, студэнты могуць падпрацоўваць або валанцёрыць і падцягваць мову.

Дачка Вольгі (імя зменена) таксама надумала працягнуць вучобу ў Беларусі. «З майго пункту гледжання, гэта правільная пастанова, бо, як ні круці, толькі ў Беларусі можна размаўляць па-беларуску заўсёды. Вучыць іншыя мовы таксама можна тут», - тлумачыць суразмоўца.

Паводле ейных слоў, пакуль усе аднакласнікі дачкі таксама кажуць, што збіраюцца паступаць у беларускія ВНУ. Вольга мяркуе, што, магчыма, хтосьці проста не хоча афішаваць, што плануе вучыцца за мяжой: «Увосень будзе відаць, ці так гэта».

Школа вядзе агітацыю за беларускую «найлепшую ў свеце адукацыю»

Мянчук Андрэй (імя змененае) прызнаецца, што яго сын, які скончыў школу з залатым медалём, не збіраецца працягваць вучобу ў Беларусі. У найбліжэйшы год юнак будзе ўзмоцнена вывучаць ангельскую, каб паступіць у ВНУ ў Ірландыі або ЗША.

Андрэй звяртае ўвагу, што апошнім часам у Беларусі хадзілі чуткі пра тое, што нават студэнтам-платнікам можа пагражаць абавязковая адпрацоўка (у Міністэрстве адукацыі РБ паабяцалі, што ў 2025 годзе такіх новаўвядзенняў не будзе. - Рэд.). Гэта стала яшчэ адным аргументам на карысць вучобы за мяжой.

Між тым, са слоў Андрэя, школа вядзе актыўную агітацыю за айчынную, «найлепшую ў свеце адукацыю», а перад здачай цэнтралізаванага тэставання трэба запоўніць анкету і паказаць, куды плануеш паступаць.

«Сын напісаў, што будзе паступаць у нейкую беларускую ВНУ. Мы паглядзелі, якія экзамены там патрэбныя, іх і здавалі. Такая партызанская гісторыя», - распавядае суразмоўца.

«Ніхто нікому не давярае, бацькі максімальна шыфруюцца»

Куды буду паступаць аднакласнікі сына, Андрэй не ведае. «Ніхто нікому не давярае, бацькі максімальна шыфруюцца, - кажа мужчына. - Дзеці, магчыма, адзін аднаму распавядаюць, але мы не залазім у жыццё сына, не пытаем, што ў іншых. Наколькі я ведаю, Польшча ў прыярытэце ў многіх».

Андрэй не чуў, каб хтосьці планаваў паступаць у расейскія ВНУ, але не выключае, што гэта магчыма.

«Ёсць людзі, якія змірыліся з рэальнасцю, плюс праца расейскай прапаганды. Раней старшакласнікі маглі паехаць класам на вакацыях кудысьці ў Францыю, цяпер - Пецярбург і Масква», - адзначае суразмоўца. Паводле ягоных слоў, «Масква ад грошай лопаецца»: і стыпендыі, і магчымасці падпрацоўкі падчас вучобы велізарныя.

«Бацькі хочуць, каб у дзяцей быў дастатак, і калі не занурацца ў нейкія палітычныя і маральныя аспекты, то, на жаль, бачаць перспектыву (у вучобе ў РФ. - Рэд.)», - дадае Андрэй.

«Баяцца, каб ацэнкі не сапсавалі»

Рэпетытар з польскай мовы Уладзімір (імя зменена) таксама адзначае, што выпускнікі і іх бацькі імкнуцца не распавядаць у школе пра паступленне ў замежныя ВНУ. «Баяцца, каб ацэнкі не сапсавалі, атэстат, саму гэтую «скарыначку» нармальную далі, без нейкіх размытых пячатак і выпраўленняў», - кажа выкладчык.

Ён таксама расказаў пра новыя бюракратычныя перашкоды. У гэтым годзе на атрыманне апастыля атэстата, які, да прыкладу, патрабуецца для паступлення ў польскія навучальныя ўстановы, Міністэрства адукацыі ўвяло папярэдні электронны запіс. Але зарэгістравацца ў сістэме можна толькі ведаючы нумар атэстата, гэта значыць не раней за 13 чэрвеня, калі пройдуць выпускныя.

«Як толькі ў дзяцей будзе на руках атэстат, усе ламануцца запісвацца на апастыль. Колькасць ахвотных будзе прыстойная, сістэма можа не вытрымаць і паляцець», - не выключае Уладзімір. Нават калі з электроннай рэгістрацыяй усё будзе нармальна, усё роўна атрымаць апастыль зможа ў разы менш людзей, чым гэта было ў мінулыя гады па жывой чарзе.

«А польскія ВНУ чакаюць, каб дзесьці да 10 ліпеня дакументы былі пададзеныя ўжо ў электронным выглядзе», - адзначае суразмоўца.

Новаўвядзенні для абітурыентаў з Беларусі ёсць і ў Польшчы: цяпер для паступлення ім трэба пацвердзіць веданне польскай на ўзроўні B2, а таксама здаць унутраны экзамен у ВНУ. «Усё гэта не спрашчае паступленне, і зробіць Польшчу не вельмі прывабнай для паступлення ў наступным годзе», - не выключае выкладчык.

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас charter97@gmail.com