Лукашэнка дапусціў промах у заяве пра Сі Цзіньпіна
10- 19.07.2025, 19:13
- 16,194

Дыктатар праракаваў кіраўніку КНР смерць?
7 чэрвеня на адкрыцці Нацыянальнага футбольнага стадыёна Аляксандр Лукашэнка прапанаваў паставіць у Менску помнік Сі Цзіньпіну.
«Я сказаў на ўваходзе (каля стадыёна ўсталяваная скульптурная кампазіцыя, якая паказвае футбалістаў Беларусі і Кітая – заўв.): якраз тут паставіць бы помнік майму сябру Сі Цзіньпіну. Таму што толькі дзякуючы яму кітайцы за свой кошт пабудавалі гэты стадыён», – зазначыў кіраўнік Беларусі.
UDF тлумачыць, чаму, хочучы ўсхваліць кіраўніка Кітая, Лукашэнка дапусціў моцны промах.
Ці ёсць у свеце помнікі Сі Цзіньпіну?
Сі Цзіньпін кіруе КНР ужо трэці тэрмін, але, нягледзячы на відавочнае ўзмацненне глабальнага ўплыву Кітая за гэты час, афіцыйных помнікаў яму не ўстанавілі ні ў Кітаі, ні дзе-небудзь у свеце.
У адкрытых крыніцах можна знайсці інфармацыю, што да Лукашэнкі «шалёную думку» выказвалі ў Сербіі. У 2021 годзе з такой ідэяй там выступіла новая камуністычная партыя. Яе аргументацыя заключалася ў неабходнасці аддзячыць Кітаю за мільярды даляраў інвестыцый і мільёны дозаў вакцынаў ад каранавірусу.
Аднак гэтую ідэю ніхто не падтрымаў. Не было словаў ухвалення, у тым ліку з Пекіна.
Дарэчы, у самім Кітаі няма не толькі помнікаў Сі Цзіньпіну, але і больш сціплых бюстаў яму. Ды і ўвогуле помнікаў жывым людзям афіцыйна ў Кітаі не ставяць. Чаму?
Кітайская традыцыя: чаму ставіць помнікі жывым людзям непрымальна
Ёсць некалькі прычынаў, чаму ўстаноўка помніка Сі Цзіньпіну пры ягоным жыцці для кітайцаў непрымальная.
Адна з галоўных – кітайская традыцыйная культура і філасофія. У іх помнік – гэта сімвал заканчэння шляху, сродак замацавання спадчыны чалавека або боства. Таму ідэя Лукашэнкі паставіць помнік жывому чалавеку можа ўспрымацца кітайцамі як дрэнны знак.
Не менш важная прычына – гістарычны досвед культу асобы Маа Цзэдуна. Усхваленне «вялікага стырніка» мела для краіны страшныя наступствы, пасля ягонай смерці ў Кітаі асцерагаюцца культу асобы як агню.
Пры Дэн Сяапіне асудзілі культ асобы, называючы яго небяспечным для стабільнасці і развіцця краіны. І з таго часу ў Кітаі афіцыйна ўнікаюць празмернага праслаўлення жывых палітыкаў, уключаючы забарону на ўстаноўку помнікаў.
Калі ў 2016-м годзе ў правінцыі Хэнань мясцовыя ўлады дадумаліся ўстанавіць 36-метровую залатую статую Маа Цзэдуна, то яна прастаяла ўсяго тры дні, а потым была разбураная.
А калі крыху раней у правінцыі Гуйчжоу ўсталявалі невялікі манумент з надпісам «Таварыш Ху Цзіньтаа стаяў тут» (на той момант дзейны кіраўнік КНР), гэта справакавала хвалю кпінаў і здзекаў. Сам Ху Цзіньтаа відавочна быў гэтаму не рады.
Устаноўка помнікаў жывым людзям не ўпісваецца ў ідэалагічныя прынцыпы Камуністычнай партыі Кітая з яе акцэнтам на калектывізм. Хоць, безумоўна, культ асобы Сі Цзіньпіна ў сучасным Кітаі прысутнічае, але ён мае больш тонкі характар, які выключае, у тым ліку, паўсюдную прысутнасць у публічнай прасторы ягоных партрэтаў.
Такім чынам, ідэя Лукашэнкі ўстанавіць у Беларусі помніка Сі Цзіньпіну не можа быць станоўча ўспрынятая ні шараговымі кітайцамі, ні кіраўніцтвам КНР. Калі кіраўнік Кітая даведаўся пра ініцыятыву свайго «сябра», то, нельга выключаць, праклінаў яго апошнімі словамі.